Rok 2023 wniósł wiele zmian w kodeksie pracy. Nowelizacje wprowadzone w kwietniu tego roku dotyczą głównie nowych uprawnień pracowniczych, zapewniają dodatkową ochronę przed zwolnieniem pracownika oraz nakładają nowe obowiązki informacyjne z zakresu umów o pracę.
Nowe uprawnienia pracowników po nowelizacji kodeksu pracy
- Pracownik jeśli nie ma ma podpisanej umowy o zakazie konkurencji w swojej firmie, może podjąć pracę dodatkową w innej firmie. Niezależnie od tego jaki będzie to rodzaj umowy.
- Pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo raz w roku złożyć wniosek o zmianę warunków zatrudnienia.
- Jeśli pracownikowi potrzebne jest szkolenie, pracodawca musi je zorganizować na swój koszt oraz w godzinach pracy pracownika. Szkolenie odbywające się poza normalnymi godzinami pracy będzie musiało zostać potraktowane jako nadgodziny.
- Pracownik nabywa dodatkowe przerwy w pracy, jeśli pracuje dłużej niż 9 godzin ma dodatkowe 15 minut przerwy, po przekroczeniu 16 godzin pracy przysługuje mu kolejne 15 minut przerwy.
Zmiany w zakresie umów o pracę
- Pracodawca wypowiadając umowę o pracę na czas określony, będzie musiał podać przyczynę wypowiedzenia, gdzie wcześniej uzasadnienie trzeba było podawać tylko na umowach na czas nieokreślony.
- W umowie na czas próbny pracodawca z pracownikiem mogą uzgodnić przedłużenie czasu trwania umowy o czas urlopu lub innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika.
- Informowanie pracowników o wolnych stanowiskach pracy oraz możliwościach awansu, dając im w ten sposób możliwość ubiegania się o wolne stanowiska pracy.
Dodatkowe uprawnienia dla pracowników posiadających dzieci
- Pracownik, który wychowuje dziecko do 8 roku życia, może u pracodawcy złożyć wniosek o przejście na elastyczną organizację czasu pracy. Pracownik może to również w każdym momencie odwołać. Składając taki wniosek pracownik może starać się o obniżenie etatu, pracę zdalną bądź przejście na system pracy zmianowej. Ważne tutaj jest, że pracodawca nie może bez wypowiedzenia umowy rozwiązać jej z pracownikiem w czasie kiedy działa elastyczna organizacja czasu pracy .
- Ojciec dziecka ma skrócony czas na skorzystanie z urlopu ojcowskiego. Wcześniej były to 24 miesiące, teraz musi wykorzystać urlop ojcowski w ciągu 12 miesięcy.
- Pracownik wychowujący dziecko do 8 roku życia ma prawo odmówić pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz delegowania poza stałe miejsce pracy. Wcześniej obowiązywało to rodziców, którzy mieli dzieci do 4 roku życia.
Oprócz zmian wymienionych powyżej weszły w życie dwa dodatkowe urlopy oraz został wydłużony urlop rodzicielski:
| Urlop | Dla kogo | Wymiar | Wynagrodzenie |
| Urlop opiekuńczy dotyczący opieki nad osobą z jednego gospodarstwa domowego, która wymaga opieki. | Dla pracownika, który ma zapewnić opiekę dziecku lub innemu członkowi rodziny. | 5 dodatkowych dni urlopu | Urlop bezpłatny |
| Urlop z powodu siły wyższej. Urlop udzielany w nagłych przypadkach spowodowanych wypadkiem bądź chorobą, w których niezbędna jest obecność pracownika. | Dla każdego pracownika | 2 dni lub 16 godzin | 50 % płatny |
| Dłuższy urlop rodzicielski dla rodziców w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.. Dodatkowe tygodnie będzie mógł wykorzystać tylko ojciec dziecka, nie można przenieść tego urlopu na matkę. | Wyłącznie dla ojca | 9 dodatkowych tygodni | 70 % płatny dla ojca |
